Telegraaf - 19 september 2020
Steeds meer oudere Bekende Nederlanders zoeken vanuit de schaduw de spotlights weer op.
Rolf Wouters staat plots weer voor de camera, Henny Huisman overtreft in het comebacken zelfs Heintje Davids, Barrie Stevens komt met een soloshow… Wat bezielt artiesten die jaren in de vergetelheid leven om toch weer de spotlights op te zoeken, zoals een mot op een kaarsvlam afkomt?
Marie-Thérèse Roosendaal
Daar zijn ze weer! Na Imca Marina doken er meer bekende namen uit het verleden op in The Voice Senior. Rosy – de helft van zangduo Rosy&Andres – Pereira, Frank – de broer van Heddy Lester – Affolter, Hein Migchelbrink van de Spitfires.
Ook Rolf Wouters, Henny Huisman en Gerard Cox kruipen uit de schaduw. Meer en meer oudere bekenden maken hun comeback. Vragen we danser Barrie Stevens (76) of hij snakt naar erkenning en herkenning, dan is het antwoord voluit ’ja’.
Tot zijn grote genoegen werd hij uit de vergetelheid gerukt door de reality-serie Beter laat dan nooit. „Britten omarmen oude artiesten die hun sporen hebben verdiend, in Nederland regeert de nuchterheid en parkeren ze mensen in een hoek”, zegt de Engelsman van origine.
Fikse boost
„Door prostaatkanker en het overlijden van mijn vader ging het vijf jaar lang stukken minder met me. Maar sinds mijn deelname aan de tv-serie lacht het leven me weer toe. Ik heb me in jaren niet zo goed gevoeld.” Zijn tanende populariteit kreeg een fikse boost, die nog eens werd versterkt door zijn deelname aan Dancing with the stars.
„Heerlijk om ook door jongeren herkend te worden. Die bevestiging heb ik nodig, en het heeft me ertoe aangezet mijn werk op te pakken. Eind december begin ik met mijn soloshow I’m an Artist, tien voorstellingen. Nu heb ik de juiste energie en kan ik het nog doen.”
En dat gaat niet vanzelf: „Drie keer per week naar de sportschool en ik háát dat. Moet ik mezelf echt een schop onder de kont geven. Als mijn fysiek in orde is, helpt me dat om geestelijk fit te blijven. Belangrijk, want ik leer nu zestig bladzijden script uit mijn hoofd”, zegt het voormalige jurylid van de Soundmixshow die bekend werd door zijn bemoedigende strijdkreet ’vooral doorgaan!’. Een kreet die de choreograaf nu op zichzelf toepast.
„Als ik erbij ga zitten is het einde oefening, dan begint de aftakeling. Ik wil een inspiratie zijn voor jongeren. Niks doen is dodelijk, zet die waarschuwing maar op het leven!” Barrie Stevens lacht. „Rust krijg ik wel als ik dood ben.”
Heintje Davids
Lang was de uitdrukking ’het Heintje Davids-effect’ in zwang voor iedereen die maar geen afscheid kon nemen van de planken. Heintje Davids (1888-1975) was een variétéartieste die in 1954 groots afscheid nam met een tournee langs zeventig steden. Een jaar later maakte ze haar comeback om vervolgens weer vaarwel te wuiven. Nu écht voor het laatst, zei ze, maar een paar maanden later lokten de spotlights haar weer, onweerstaanbaar als een kaarsvlam voor een nachtvlindertje. Dat spel hield ze tot haar dood vol, en ze dankt er haar postume roem aan.
In haar 33 jaar had Daisy Gubbels nooit eerder van Heintje Davids gehoord. De artiestenpsycholoog lacht: „Ik zie een soort Gordon voor me, die ook altijd definitief gestopt is met zingen, totdat hij het niet meer laten kan.”
Toch beschouwt zij de op hun schreden terugkerende BN’ers niet als notoire aandachtjunks. „Dat stukje roem is best verslavend, maar meer omdat het gewoon wordt als er tien, twintig jaar lang voor jou altijd plek is in het restaurant. De mens is een adaptief wezen, we passen ons aan, je blijft je niet eeuwig verbazen over handtekeningenjagers.”
Aan dat fenomeen zitten twee kanten: „Afhankelijk van je rol op dat moment. Aangegaapt worden is minder fijn als je als papa met je twee kinderen door de Efteling loopt, in een meet&greet is dat niet erg. Leuk is anders wanneer ze je tampons in je supermarktkarretje zien inladen, of een pot mayo van een B-merk. BN’ers genieten er dan ook vaak van dat ze op vakantie in het buitenland even onbespied over straat kunnen, en ervaren het als een verademing. Maar ook al liggen ze altijd onder een vergrootglas, als de aandacht voorgoed verschrompelt en het succes passé is, voelt dat triest. Zijn zijzelf niet anders dan gisteren, het voetstuk is onder ze weggeslagen en de complimenten blijven uit. En dat is een gemis. Als mensen lang erkend worden voor de dingen die ze doen ontlenen ze daar status aan en wordt het onderdeel van hun identiteit.”
Hunkeren
Daarnaast zijn er oud-BN’ers die naar aandacht blijven hunkeren en hengelen. „En op alle mogelijke manieren terug in de spotlights willen, zoals Peter Jan Rens. Maar velen willen vooral een comeback maken omdat ze houden van wat ze doen, musiceren, entertainen, acteren. De kunstenaar heeft behoefte aan én maken én erkenning”, zegt Daisy Gubbels.
Daar sluit het verhaal van haar vakgenote Patricia Hermans bij aan. De prestatiepsycholoog vertelt dat mensen allemaal hun eigen motief hebben om weer de planken op te gaan. „Een gitarist kan het zien als het tweede deel van zijn carrière, als een volgende stap. Een muzikant hoeft niet op zoek te zijn naar roem, hij wil gewoon graag muziek maken. Dat een optreden bekendheid met zich meebrengt, is bijzaak.”
Nou kunnen artiesten zich ook onsterfelijk belachelijk maken. Een comeback via The Voice Senior vergt lef, ze kunnen ook als een gieter afgaan. Daisy Gubbels zwakt dat risico af. „Senioren weten wat ze waard zijn, ze hebben al een mooie carrière achter zich. Het oordeel van een ander is niet meer bepalend voor hun zelfbeeld. Op je achttiende is The Voice dé kans op een doorbraak en hangt er veel van af, op je 68e is het een toegift.”
Het verhaal van de 69-jarige Rosy Pereira, ooit de zanghelft van Rosy&Andres, illustreert deze uitleg. Had ze jaren gezorgd voor kinderen en ouders, zei de familie: ’pak je passie toch op, ga weer muziek maken, doe mee aan The Voice.’”
Rosy Pereira aarzelde eerst. „Niet uit angst, maar omdat muziek voor mij geen wedstrijd is. Elk repertoire is anders, elk geluid. Dat kun je niet met elkaar vergelijken.” Toch zette ze de stap. „Zekerder van mezelf dan vroeger, toen ik heel verlegen was. Muziek is voor mij een heel grote liefde, die op gelijke hoogte staat met die voor mijn kinderen, kleinkinderen en geliefde. Kinderen heb je te leen, op een gegeven moment moet je ze loslaten. Zo gaat het ook met muziek. Eens moet je accepteren dat het succes minder wordt en dat een ander aan de beurt is.”
Gemist
„Daarom is deze comeback heel leuk”, zegt Pereira. „Ik mag weer geven én ontvangen. En ik zeg heel eerlijk dat ik het applaus heb gemist, dat is immers een teken van waardering. Applaus geeft een heerlijk warm gevoel waaruit ik kan groeien. Een ovatie heelt.”
Psycholoog Daisy Gubbels weet dat ook. „Door applaus krijgen gelukshormonen de vrije loop, dat is een biologische verklaring. Daarnaast is er ook eentje uit de evolutionaire wetenschap: sta je op het podium dan kijkt het publiek letterlijk naar je op. Dan zit je als het alfamannetje op de apenrots, en dat maakt je overlevingskans groter. Tot het moment dat je naar beneden kukelt.”
Ook Willibrord Frequin (79) geniet van zijn retour uit de vergetelheid via Beter laat dan nooit. „Nou is het voor een journalist anders dan voor een artiest. Hoef ik niet per se met mijn kop op de buis, toch doet het me goed.” Gnuift: „Was ik al zeventien jaar van tv af, werd ik wel herkend en de collega naast me, die nog elke week te zien is, niet. En ik krijg voor het eerst van mijn leven positieve reacties en ik word weer meer gevraagd voor tv. Het is een belevenis en ik geniet ervan.”
Ze hadden Heddy Lester gevraagd, vertelt Voice-deelnemer Frank Affolter (62). „Maar mijn zus voelde niets voor de wedstrijdvorm en vroeg waarom ik het niet deed. Ik voelde er wel voor, en mij komt het bovendien goed uit, want zo kan ik reclame maken voor The Elephant Man. Met deze musical stond ik bijna in Londen, maar toen kwam corona om de hoek.”
Hij durfde het aan. „Ik wil niet arrogant zijn, maar ik weet dat ik kan zingen. Als niemand voor me gedraaid was, had mijn ego wel een enorme opdonder gehad. Dit is een cadeautje.”
„Om de roem gaat het mij niet, vandaag ben je in, morgen ben je out. Oud!”, verbetert Affolter lachend. „En zelfs Michael Jackson heeft wel eens voor een halflege zaal gestaan. Bekendheid heb ik al eerder meegemaakt met De Mallemolen, het streelt je ijdelheid, meer niet.”
